Lekarz, który prowadzi klinikę NHS pomagającą ludziom odstawić pigułki, mówi, że objawy odstawienia mogą utrudniać niektórym zaprzestanie przyjmowania leków. Wytyczne dotyczące odstawienia leków zostały zaktualizowane w 2019 r., ale mówi, że niewiele się zmieniło.
Jak pokazują dane NHS dotyczące przepisywania leków, ponad osiem milionów osób w Anglii przyjmuje leki przeciwdepresyjne, które są przepisywane na depresję, stany lękowe, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i inne schorzenia. To o milion osób więcej niż pięć lat wcześniej.
Nowe dane dotyczące długotrwałego stosowania - na lata 2018-2022 - zostały przekazane przez NHS do BBC Panorama w następstwie wniosku o wolność informacji. Dane te dają ogólny obraz, ale nie odzwierciedlają sytuacji poszczególnych pacjentów.
Dochodzenie ujawniło również dowody na to, że wiodąca firma farmaceutyczna próbowała 27 lat temu ukryć możliwe skutki odstawienia jednego z leków.
Nowoczesne leki przeciwdepresyjne - zwane SSRI - pojawiły się pod koniec lat 80-tych, w tym Prozac. Szybko okrzyknięto je cudownymi lekami w porównaniu z wcześniejszymi lekami, z których niektóre miały poważne skutki uboczne.
Uważano, że leczą depresję poprzez korygowanie równowagi regulującej nastrój chemicznej serotoniny w mózgu. Naukowcy nie są teraz pewni, w jaki sposób działają. Jedna teoria głosi, że po prostu zmieniają one sposób myślenia lub odczuwania, zamiast naprawiać podstawowy problem.
NHS zaleca stosowanie leków przeciwdepresyjnych w leczeniu cięższych przypadków depresji. Zamiast leków lub w połączeniu z nimi zalecana może być terapia rozmową, a także ćwiczenia fizyczne i zmiana stylu życia.
Od dawna toczy się debata na temat skuteczności leków przeciwdepresyjnych. Najbardziej kompleksowe badania przeprowadzone na Uniwersytecie Oksfordzkim sugerują, że leki przeciwdepresyjne pomagają niektórym osobom, przynajmniej w krótkim okresie.
Według naukowca, który kierował badaniem, korzyści z ich stosowania są stosunkowo niewielkie, a sposób, w jaki ludzie na nie reagują jest różny, a niektórzy nie reagują na nie wcale.
Istnieją również dowody sugerujące, że długotrwałe stosowanie leków przeciwdepresyjnych może wiązać się z pewnymi zagrożeniami dla zdrowia, takimi jak problemy z sercem i cukrzyca. Uważa się również, że długotrwałe stosowanie może prowadzić do zwiększonego ryzyka wystąpienia objawów odstawienia u niektórych osób.
Zbyt szybkie odstawienie leku, zanim mózg zdąży się przystosować, może prowadzić do wystąpienia objawów, w tym obniżonego nastroju i uczucia niepokoju. Niektóre objawy pokrywają się z pierwotnym stanem, na który lek został przepisany, co oznacza, że odstawienie leku może być czasami mylone z nawrotem choroby.
Objawy zależą od danej osoby, od tego, jaki lek przyjmowała i jak długo. Wielu pacjentów może odstawić leki przeciwdepresyjne bez żadnych problemów.
Program odkrył dowody sugerujące, że jedna z głównych firm farmaceutycznych, która produkowała leki przeciwdepresyjne z grupy SSRI, od połowy lat 90. stawała się coraz bardziej świadoma całego szeregu objawów odstawienia, ale niechętnie dzieliła się tymi informacjami z opinią publiczną i organami regulacyjnymi ds. leków.
Brak świadomości na temat trudności związanych z odstawieniem leków sprawił, że nawet lekarze przepisujący leki mieli trudności z zaprzestaniem przyjmowania antydepresantów.
Panorama bada, czy obecna generacja leków przeciwdepresyjnych spełniła swoje obietnice, obserwując pacjentów, którzy doświadczyli poważnych skutków ubocznych.
