Bank Anglii planuje wprowadzić największą od ponad 50 lat zmianę w wyglądzie brytyjskich banknotów. Od lat 70. XX wieku na rewersach pojawiały się wizerunki znanych postaci historycznych, takich jak Winston Churchill czy Jane Austen. Teraz jednak mogą one ustąpić miejsca zupełnie nowym motywom.
Bank rozpoczął publiczne konsultacje, w których zaprasza obywateli do wyrażania opinii na temat nowych tematów graficznych. Proponowane kategorie to m.in. natura, innowacje, ważne wydarzenia historyczne, a także elementy kultury brytyjskiej – takie jak kuchnia, architektura czy sport.
Nie jest wykluczone więc, że w przyszłości na banknotach o nominałach 5, 10, 20 i 50 funtów zobaczymy nie tylko znane osobistości, ale także brytyjskie ptaki, mosty, a nawet tradycyjne danie fish and chips.
Banknoty jako symbol tożsamości narodowej
Wizerunek monarchy pojawia się na brytyjskich banknotach od 1960 roku. Dekadę później zaczęto dodawać postacie historyczne – pierwszym był William Szekspir. Nie obyło się jednak bez kontrowersji. W 2013 roku brak jakiejkolwiek kobiety na banknotach (poza królową Elżbietą II) spotkał się z dużą krytyką społeczną.
Obecnie Bank Anglii rozważa odejście od tradycji przedstawiania wyłącznie słynnych postaci. W grę wchodzą nowe tematy, takie jak:
- architektura i zabytki (np. zamki, charakterystyczne budowle),
- kultura, sztuka i sport (np. literatura, film, kuchnia),
- ważne wydarzenia historyczne lub społeczne ruchy,
- innowacje i odkrycia technologiczne,
- przyroda – zwierzęta, rośliny, krajobrazy, rzeki i wybrzeża.
Bank zachęca także do składania własnych propozycji – co wywołało zarówno poważne dyskusje, jak i żartobliwe pomysły.
– Banknoty to coś więcej niż tylko środek płatniczy. Stanowią symboliczną reprezentację naszej tożsamości narodowej i są okazją do celebrowania tego, co czyni Wielką Brytanię wyjątkową – powiedziała Victoria Cleland, główna kasjerka Banku Anglii, której podpis widnieje na banknotach.
Dodała, że banknoty to „małe dzieła sztuki, które nosimy w kieszeni”, choć przy projektowaniu trzeba też brać pod uwagę kwestie bezpieczeństwa oraz dostępności.
Inspiracje z zagranicy
Banknoty w Szkocji i Irlandii Północnej od dawna przedstawiają lokalne zwierzęta i zabytki – np. wydry. Z kolei euro promuje style architektoniczne. Na świecie można spotkać znacznie bardziej kolorowe projekty: na przykład pięciofuntówka z Bermudów, która w zeszłym roku zdobyła tytuł „Banknotu Roku” według Międzynarodowego Towarzystwa Banknotów. Znajdują się na niej m.in. marlin błękitny, delfiny, motyle, a także profil króla Karola III.
Brytyjskie banknoty były dotąd bardziej stonowane – dominowały geometryczne wzory, lwy czy postać Britanii. Obecnie używana seria przedstawia kolejno: Winstona Churchilla (5 funtów), Jane Austen (10 funtów), J.M.W. Turnera (20 funtów) oraz Alana Turinga (50 funtów).
Co dalej?
Konsultacje społeczne dotyczące nowej serii potrwają do końca lipca. Swoje sugestie można zgłaszać online TUTAJ lub tradycyjnie – pocztą. Ostateczną decyzję o tym, co znajdzie się na banknotach, podejmie gubernator Banku Anglii.
W obiegu znajduje się obecnie ponad 4,7 miliarda banknotów emitowanych przez Bank Anglii, o łącznej wartości około 86 miliardów funtów. Choć udział gotówki w transakcjach spadł do 12% z powodu rozwoju płatności elektronicznych, Bank zapewnia, że nadal chce gwarantować dostęp do gotówki wszystkim, którzy jej potrzebują.
